Op het grondgebied van Zuienkerke bevinden zich 2 erkende natuurreservaten:
Natuurreservaat Uitkerkse Polder
Het natuurreservaat 'De Uitkerkse Polder' is gelegen In de vierhoek Blankenberge-Zuienkerke-Nieuwmunster-Wenduine en bezit ondermeer het milieu-educatief centrum "Groenwaecke" en vogelkijkhutten. Het is een laaggelegen polderlandschap met ziltig karakter. Hier komen vele vogelsoorten voor.
Meer informatie (o.a. over geleide wandelingen):
Dirk Content
Blankenbergse Dijk Noord 136
8370 Blankenberge
tel: 050/41 62 39
Een ministerieel besluit van 24 december 1998 verleent aan de uitbreiding van het privé-natuurreservaat " Uitkerkse Polder ", met een oppervlakte van 9 ha 90 a 93 ca gelegen te Blankenberge & Zuienkerke (West-Vlaanderen), het statuut van erkend natuurreservaat overeenkomstig artikelen 18 en 19 van de wet van 12 juli 1973 op het natuurbehoud. De erkenning loopt tot 25 november 2007, einddatum van een eerdere erkenning, zodat de totale erkende oppervlakte 106 ha 81 a 74 ca bedraagt.
Meer uitleg over dit reservaat vindt u op onderstaande site, (waarvan ook de foto komt): http://www.uitkerkse-polder.be/
Het weidencomplex van de Uitkerkse polder, langs de benedenloop van de Blankenbergse Vaart, behoort tot de meest vogelrijke gebieden van Vlaanderen. Delen van het terrein genieten sinds 1969 dan ook een beschermd statuut als natuurreservaat. De gehele omgeving errond werd trouwens als bijzondere beschermingszone voor de Europese vogelstand afgebakend (vogelrichtlijngebied). Tot de karakteristieke broedvogels van het gebied behoren onder meer de kievit, grutto, tureluur en bruine kiekendief. Soorten die men er regelmatig kan waarnemen zijn onder meer de velduil, kemphaan en goudplevier. In de wintermaanden vertoeven er ook grote concentraties wilde ganzen.
Natuurreservaat De Meetkerkse Moere
De Meetkerkse Moere is een middeleeuwse turf site, gelegen langs het kanaal van Brugge naar Oostende heeft een grootte van 570 ha., en ligt gemiddeld 1,5 m boven zee niveau. Sommige delen liggen onder zeespiegel en bezitten een specifieke fauna en flora. De ondergrond is samengesteld uit Holocene en Pleistocene mariene zanden en kleien (Formatie van Calais) eventueel bedekt met een dunne venige of kleiige laag. De geohydrologie bestaat uit lemige en kleiige deklagen op watervoerend zand met natuurlijk verzilt water. De oppervlaktewaterhydrologie bestaat uit talrijke grachten in een regelmatig dambordpatroon, bemaling met pompen. Verder is er nog een historische droogmaling te zien.
Bij ministerieel besluit van 3 oktober 2000 en overeenkomstig de artikels 32, 33, 34 en 35 van het decreet van 21 oktober 1997 betreffende het natuurbehoud en het natuurlijk milieu, werd V-054 "De Lage Moere van Meetkerke" gelegen te Brugge (West-Vlaanderen) met een oppervlakte van 1 ha 9 a 2 ca aangewezen als Vlaams natuurreservaat.
Oppervlakte
ca. 470 ha
Ligging
Het studiegebied is gelegen op het grondgebied van de gemeenten Zuienkerke, Jabbeke en de stad Brugge. Het gebied ligt ten noorden van het kanaal Brugge - Oostende, ten noorden van de Brugse deelgemeente Sint - Andries en ten Z -W van Meetkerke.
Beschrijving
De Meetkerkse Moeren zijn als voormalig hoogveengebied afwijkend van de rest van de polders. Het gebied waar de huidige moeren zich bevinden bestond namelijk uit een uitgestrekt veenmoeras, dat in de middeleeuwen werd uitgeveend. Pas na de 17e eeuw werd het gebied in cultuur gebracht.
Vandaag de dag bestaat het projectgebied uit laaggelegen weiden die door tal van slootjes en beekjes doorsneden zijn. De lage ingesloten ligging (komgebied) van de gronden en de openheid kenmerken het gebied.
Dit gebied vormt als het ware één groot graslandcomplex. Binnen dit geheel van graslanden vinden we weilanden terug met veel microreliëf en hooilanden.
De weiden met veel microreliëf, sloten en bulten herbergen vele zeldzame planten. De soortenrijkdom in deze weilanden hangt nauw samen met de vochtigheid in het gebied. Deze natte graslanden oefenen ook een grote aantrekkingskracht uit op weidevogels.
De vroeger zeer bloemrijke hooilanden zijn verarmd. Vele interessante plantensoorten als bvb Echte koekoeksbloem, Egelboterbloem,… vinden we enkel nog terug in de randen van de percelen. Toch wijst het voorkomen van deze soorten in de perceelsranden op grote herstelkansen.
De uitgestrekte open weidegebieden vormen ook een belangrijke pleisterplaats voor ganzen (vnl Kol-en Rietganzen). Daarnaast vinden we in de Meetkerkse Moeren ook een grote verscheidenheid aan broedvogels terug.
Naast het open uitzicht komen er ook polderbosjes voor. Sommige van deze bosjes zijn tot 200 jaar oud.
Visie
Het projectgebied is gelegen in groengebied op het gewestplan. Ondanks de bestemming natuur zijn er in de laatste decennia echter nog heel wat werken met een grote impact op de hydrologische toestand en grondgebruik (omzetting grasland naar akkerland) uitgevoerd.
Zo werd in 1986 een belangrijk deel van het projectgebied opgenomen in de ruilverkaveling Houtave. Op de grens van de ruilverkaveling (gelegen binnen het projectgebied) werd een nieuw pompgemaal gepland. Zo ontstond een groot ontwateringkanaal dat nu door het hart van het projectgebied loopt.
Wat moest voorkomen worden, een algehele verdroging van het projectgebied, gebeurde toch. De verdroging van het gebied bracht een intensivering van de landbouw op gang, die resulteerde in de volledige teloorgang van bloemrijke natte hooilanden en de voor natuurbehoud eveneens waardevolle vegetatietypes die in mozaïekverband samen voorkwamen. Door de verdroging konden ook een aantal graslandpercelen omgezet worden tot akkerland.
Talrijke natuurwaarden in het gebied zijn ook juist gebonden aan vochtige omstandigheden en staan als gevolg van deze verdroging onder grote druk.
Een verhoging van de grondwaterstand en een vermindering van de kwelafvoer behoren dus tot de centrale doelstellingen van het project.
Binnen het projectgebied worden natuurstreefbeelden afgebakend. Natuurstreefbeelden geven weer in welke richting de planten vermoedelijk zullen evolueren. Binnen dit open polderlandschap wordt gestreefd naar herstel van de bloemrijke hooilanden en natte graslandpercelen.
Een hoger waterpeil schept ook gunstige voorwaarden voor weidevogels. Zo moet het aantal weidevogels dat in de Meetkerkse Moeren leeft of komt broeden of overwinteren behouden blijven en toenemen.
De landbouwgebruikers hoeven voor de ontwikkeling van dit natuurstreefbeeld, een minder intensief landbouwgebruik, geen belemmering te vormen.
Het startpunt voor een bezoek aan dit gebied vind je in Meetkerke Dorp.
In de Lage Moere van Meetkerke is variatie troef: open water, verspreide bosjes, rietkragen, sloten, weilanden en akkers. Dat bevalt ook vele vogels, die hier broeden of overwinteren. Vogelliefhebbers moeten de Meetkerkse Moeren zeker bezoeken tijdens de winter, wanneer ganzen, eenden en heel wat roofvogels zich te goed doen aan al het lekkers in dit gebied. Een andere topperiode is juni, wanneer talrijke bloeiende planten de Lage Moere versieren.
Meer info:
http://www.natuurenbos.be/nl-BE/Domeinen/West-Vlaanderen/Lage_Moere_van_Meetkerke.aspx